ابعاد کارآفرینی سازمانی و موانع و محدودیت­های کارآفرینی سازمانی

ابعاد کارآفرینی سازمانی

1. نوآوری

نوآوری سومین مرحله از فرایند سه­مرحله­ای تکامل فن­آوری است: 1- اختراع: رویداد فکری و ایده؛ 2- توسعه: تبدیل ایده به چیزی که اجرا می­شود و 3- نوآوری: تبدیل چیزی که اجرا می­شود که آن هم منجر به ماندن در بازار می­شود. یک کارآفرین، مبتکری است که هر سه مرحله را با هم انجام می­دهد، اما کارآفرین زمانی موفق است که سومین مرحله را انجام دهد تا کارآفرین را به دست آورد (کیلگور،1992) . نوآوری یک ضرورت محیطی در حوزه کارآفرینی است، نوآوری به عنوان یکی از ابزارهای ضروری رقابتی برای موفقیت و بقای بلندمدت شرکت­ها محسوب می­شود (ابراهیم­پور،1390) .

2. خطر­پذیری

مطالعات سازمانی بروچووس و شپیرا نشان می­دهد که خطر­پذیری به عنوان وظیفه جدایی­ناپذیر کارآفرینی تلقی می­شود که منجر به موفقیت می­شود. این ریسک دربرگیرنده خطر مالی و خطر شخصی است که چنین تصمیماتی را دربرمی­گیرد. سازمان خطر­پذیر احتمالاً تمایل به ارتقاء داشته و رفتارهایی را نشان می­دهد که منجر به فرایند تقویت و نهایتاً محصولات و خدمات جدید با فنون نوآوری می­شود (داس و جاشی،2007) .

3. پیشگامی

سومین ویژگی عملکرد کارآفرینی، چگونگی پیشگامی در اقدامات در مقایسه با رقبا و در به دست آوردن اطلاعات در مورد فرصت­های بازار است. در حالی­که فعالیت­های نوآورانه بر فاز اجرا تأکید دارد، بعد پیشگامی بر ادراک فرصت­های بازار جهت تحریک نوآوری تأکید می­کند (ابراهیم­پور،1390) . به عبارتی پیشگامی به تمایل مدیریت در افزایش رقابت اشاره دارد (عزیزی زیارت،1387) .

4. رقابت تهاجمی

رقابت تهاجمی، معرف شدت تلاش­های شرکت برای پیشرویی در عملکرد و تضعیف صنعت رقبا می­باشد. شرکت­هایی که به شدت تهاجمی هستند، رقبای خود را به عنوان دشمن تلقی می­کنند که باید بر آنان پیروز شوند (لامپکین و دس،2001) . رقابت تهاجمی، تمایل سازمان در به چالش درآوردن یا رقابت کردن با رقبا تعریف شده است.کووین و سلوین چنین فرض می­کنند که حالت کارآفرینی، در تمایل شرکت به رقابت تهاجمی با رقبای صنعتی منعکس شده است (کووین و سلوین،1991) .

2-2-2-8. ویژگی­های کارآفرین

در تعیین ویژگی­های کارآفرین، برخی به گزینه­های روانشناختی و خصوصیات فردی و شخصیتی کار آفرین می­پردازند و گروهی به فعالیت­ها و رفتارهای کارآفرین و عملکرد وی در محیط توجه می­کنند. مهم­ترین ویژگی کارآفرین نوآوری است. برخی از ویژگی­های فردی و شخصیتی که کارآفرینی را تسهیل می­کنند عبارتند از:

نوآوری، خلاقیت، اعتماد به نفس، توفیق­طلبی، هوشمندی، تعهد، خطرپذیری، نگرش مثبت، بینش و بصیرت، آینده نگری، پشتکار، توانایی نفوذ در دیگران، انگیزه بالا، عزم و اراده، بیم نداشتن از شکست، قدرت تخیل، وقت­شناسی، اعتقاد به کنترل سرنوشت خویش، توانایی تشخیص فرصت­های کشف نشده، به­طور کلی هوش هیجانی افراد کارآفرین بالا می­باشد.

2-2-2-9. موانع و محدودیت­های کارآفرینی سازمانی

ما این مبحث را با چند سؤال بدیع آغاز می‌کنیم: چرا سازمان‌های بزرگ کارآفرین نیستند؟ چرا این سازمان‌ها نمی‌توانند مانند سازمان‌های جدید و نوظهور، کارآفرین باشند؟ اگر هدف اصلی کارآفرینی را رشد سریع یک فعالیت اقتصادی تا سرحد امکان بدانیم، بسیار مضحک است، چرا که دست­یابی به چنین هدفی، به ناچار موجب ایجاد یک سازمان بزرگ می‌شود. در مورد این­که چرا سازمان‌های بزرگ مانع کارآفرینی می‌شوند، و این­که چرا در دست­یابی مجدد به یک سطح کارآفرینی که آن را از دست داده‌اند، ناموفق هستند؛ دلایل متعددی وجود دارد. در ادامه، برخی از موانع کارآفرینی سازمان‌های بزرگ تشریح می‌گردد.

تلاش‌ها برای تعقیب کارآفرینی در بخش دولتی با موانع متعددی مواجه بوده است. بر طبق دیدگاه کورنوال و پرلمن، برخی از مهم‌ترین این موانع عبارتند از:

کثرت و ابهام اهداف که باعث فلج شدن مدیریت می‌شود. استقلال مدیریتی محدود شده توأم با استعداد بالای مداخله‌جویی‌ها که باعث سرخوردگی و مأیوس شدن از نوآوری می‌گردد؛ از آن­جا که اقدامات مدیران دولتی در معرض دید مردم قرار داشته و حساسیت زیادی نسبت به آن­ها وجود دارد، نتیجه آن افزایش رفتار مدیریتی محافظه‌کارانه در مدیران دولتی است. سیستم‌های پاداش نامناسب که باعث بی‌انگیزگی در ریسک‌پذیری می‌شود؛ کوتاه‌مدت‌نگری که باعث تضعیف تفکر بلندمدت‌نگری شده که آن نیز به نوبه خود بر ابتکارات کارآفرینانه اثر منفی می‌گذارد؛ تظاهر به کارکردن از سوی کارکنان و برنامه­های رسمی از عوامل بازدارنده کارآفرینی سازمانی هستند؛ قید و بندهای مربوط به خط‌مشی‌ها و سیاست‌های پرسنلی که منجر به کاهش توانایی مدیران برای برانگیختن زیردستان می‌شود (عربیون، 1385) .

.Kilgour

.Brokchaus & Shapira

.Das & Joshi

.Lumpkin & Dess

. Covin & Slevin

. Cornwall & Perlman